İslam’ın Liderliğe ve Kadın Liderliğe Bakışı Benazır Bhutto Otobiyografisinin Doküman İncelemesi

Öz

Başkalarının faaliyetlerini etkileme olarak liderlik her çağda üzerinde tartışılan kavramlardan biri olagelmiş ve tarihi süreçte liderlikle ilgili pek çok kuram geliştirilmiştir. Toplumsal birçok değişkenin etkisinde gelişen liderlik olgusunun, din faktöründen de önemli ölçüde etkilendiği varsayılmaktadır. Zira dinin bireyin gelişimindeki etkisi çeşitli çalışmalarda ifade edilmektedir.

Bu çalışmanın ilk aşamasında büyük çoğunluğu Müslümanlardan oluşan ülkemizde liderlik kuramlarına İslami yaklaşımın araştırılması hedeflenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasını kadın liderliğinin, İslami yaklaşımla incelenmesi oluşturmaktadır. Araştırmada kadın liderliği tüm boyutlarıyla tartışılmakta ve özellikle İslam siyaset anlayışının kadın liderliğe bakışı irdelenmektedir. Bu konuda İslami literatürde farklı görüşler bulunmaktadır. Bu çalışmayla çağdaş yönetimlerde İslam düşüncesinin liderliğe ve kadın liderliğe bakışı konusunda doğru kanaatin oluşması amaçlanmaktadır. Çalışmanın üçüncü aşamasında, Pakistan’ın İslamda İlk seçilmiş kadın başbakanı, Doğu’nun Kızı ünvanlı, Benazir Bhutto’nun kendisinin liderliğiyle ilgili yazmış olduğu kitabı (otobiyografisi) döküman analizi tekniğiyle incelenmekte ve kadın lider olmanın zorlukları irdelenmektedir.  

Çalışmanın sonucunda, liderlik kuramlarının literatürde İslami yaklaşımla herhangi bir farklılığın bulunmadığı, aksine tam bir benzerliğin görüldüğü anlaşılmıştır. Benzer şekilde kadın liderliğinin çağdaş yönetim modellerine uygun şekilde olduğu; buna bağlı olarak kadınların devlet başkanlığı dâhil her türlü liderlik görevini üstlenebilecekleri anlaşılmaktadır. Son olarak İslamda İlk seçilmiş kadın başbakanı, Doğu’nun Kızı ünvanlı, Benazir Bhutto’nun da hayatından kesitler verdiği otobiyografisinde belirttiği gibi, kadın lider olmak zor olmuştur, bugün de halen kadın liderler için zorluğunu korumaktadır.