EKONOMİK BÜYÜMEDE BEŞERİ SERMAYE VE ÖZEL YATIRIMLARIN ROLÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Öz

Bu çalışma, 1963-2004 dönemi için beşeri sermaye, özel ve kamu yatırımlarının Türkiye ekonomisinin büyüme surecindeki uzun/kısa dönem etkilerini ve nedensellik ilişkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada Johansen-Juselius ko-entegrasyon analizi ve hata düzeltme yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; beşeri sermayenin, özel ve kamu yatırım harcamalarına kıyasla büyüme üzerindeki etkisi daha fazladır. Şöyle ki, beşeri sermaye, özel ve kamu yatırımlarındaki %1’lik bir artış büyüme oranını sırasıyla, %1.06, %0,25 ve %0.03 oranında artırmaktadır. Ayrıca, Granger nedensellik test sonuçları, beşeri sermayeden büyüme ve kamu yatırım harcamalarına doğrıı tek yönlü, özel ve kamu yatırım harcamalarından büyümeye doğru çift yönlü bir nedensellik ilişkisini ortaya koymaktadır.