Yaklaşan Tehlikenin Farkına Varmak: İktisadi Büyüme, Nüfus ve Çevre Kirliliği İlişkisi

Adem Karakaş

Öz


Çevre ile ilgili çalışmalar 20. yüzyılın başlarından itibaren iktisat yazınında ilgi görmesine karşın İkinci Dünya Savaşı sonrasında bu eğilim iyiden iyiye artmıştır. Çevrenin iktisadi bir değişken olarak kabul edilmesi ile birlikte bu alandaki çalışmalar derinleştirilmiştir. Özellikle, 1990’lardan sonra küresel çevre kirliliğine ve çevrenin korunmasına yönelik eğilimler ve kamusal politikalar artmaya başlamıştır. Ekonomik büyüme ve çevre kirliliği arasında doğrusal bir bağlantı vardır. Literatürde, yapılan araştırmalardan farklı sonuçlar çıkmasına rağmen bu iki değişken arasındaki bağlantının güçlü olduğu görülmektedir. Ekonomik büyüme ile kirlilik arasında çoğunlukla eş yönlü ilişki tespit edilirken bazı çalışmalarda ekonomik büyüme ile kirlilik arasında ters yönlü bir ilişki de tespit edilmektedir. Ekonomik büyüme ile çevre kirliliği arasındaki ilişkiye odaklanmış olan çok sayıda çalışma mevcuttur ancak bu çalışma diğerlerinden biraz daha kapsamlıdır. Bu çalışmada, dünya bankası verilerinden hareketle sınıflandırılmış olan 27 yüksek gelir gurubundaki ülke, 24 orta gelir gurubundaki ülke ve 10 düşük gelir gurubundaki ülkeden olan toplamda 61 ülkenin 1990-2013 yılları arasındaki (24 yıl, yıllık veriler)  ele alınarak bir panel veri analizi yapılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgular literatürün genel eğilimleri ile uyumludur. Üç farklı değişkenin birbiri ile etkileşimi söz konusudur. Nüfus kişi başı refahın bir Granger nedenidir. Aynı zamanda nüfus karbondioksit artışına neden olurken tersi durumun geçerli olmadığı görülmektedir. Diğer yandan, kişi başı refah karbon emisyonunu artırırken bunun tersi de geçerlidir. Gelir, nüfus ve kirlilik verileri, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) yıllık ülke verileridir. Analiz sonucunda, nüfus, gelir düzeyi ve CO2 emisyonu arasında güçlü bir ilişkinin varlığı test edilmiştir.


Anahtar Kelimeler


Ekonomik Büyüme, CO2 Emisyonu, Panel Veri Analizi

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Arouri, M.El Hedi, A.Ben Youssef, H.M’henni ve C.Rault; (2012), “Energy Consumption, Economic Growth and CO2 Emissions in Middle East and North African Countries,” Energy Policy 45 (2012), pp:342-349.

Azomahou, T., F.Laisney ve P.Nguyen Van; (2005), “Economic Development and CO2 Emissions: A Nonparametric Panel Approach,” Centre for European Economic Research Discussion Paper, No:05-56, Mannheim, Germany.

Bovenberg, A. Lans ve S.Smulders; (1995), “Environmental Quality and Pollution-Augmenting Technological Change in a Two-Sector Endogenous Growth Model,” Journal of Public Economics, 57, pp:369-391.

Çınar, S., M.Yılmazer ve T.A. Fazlılar; (2012), “Kirlilik Yaratan Sektörlerin Ticareti ve Çevre: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler Karşılaştırması,” Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13 (2), pp:212-226.

Dinda, S.; (2004), “Envirnmental Kuznets Curve Hypothesis: A Survey,” Ecological Economics, 49 (2004), pp:431-455.

Gergel, S.E., E.M. Bennet, Ben K. Greenfield, S.King, K.A. Overdevest ve B.Sturnborg; (2004), “A Test of the Environmental Kuznets Curve Using Long-Term Watershed Inputs,” Ecological Applications, 14, pp:555-570.

Grossman, G.M ve A.B. Krueger; (1994), “Economic Growth and the Environment,” National Bureau of Economic Research Working Paper, No:4634, USA.

International Energy Agency; (2016), Country Statistics, http://www.iea.org/statistics/, (Erişim:24.04.2016).

Jebli, M.Ben, S.Ben Youssef ve İ.Öztürk; (2016), “Testing Environmental Kuznets Curve Hypotesis: The Role of Renewable and Non-Renewable Energy Consumption and Trade in OECD Countries,” Ecological Indicators, 60, pp:824-831.

Kaika, D. ve E.Zervas; (2013), “The Environmental Kuznets Curve (EKC) Theory-Part A: Concept, Causes and the CO2 Emissions Case,” Energy Policy, 62 (2013), pp:1392-1402.

Kanjilal, K. ve S.Ghosh; (2013), “Environmental Kuznets Curve for India: Evidence from Tests for Cointegration with Unknow Structural Breaks,” Energy Policy, 56 820139, pp:509-515.

Karakaş, A.; (2014), “Economic Growth-CO2 Emissions Relationship in OECD and Non-OECD Countries: A Panel Data Analysis fort he Period between 1990-2011,” The International Journal of Humanities and Social Studies, ISSN:2321-9203, Vol:2, No:3,pp: 57-62, March 2014.

Knight, K.W. ve J.B. Schor; (2014), “Economic Growth and Climate Change: A Cross-National Analysis of Territorial and Comsumption Based Carbon Emission in High Income Countries,” Sustainability, 2014, 6, pp:3722-3731.

Kuznets, S.; (1955), “Economic Growth and Income Iequality,” The American Economic Review, Vol:XLV, No:1, March 1955.

Lin, B. ve M.Moubarak; (2014), “Renewable Energy Consumption-Economic Growth Nexus for China,” Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol:40, December 2014, pp:111-117.

Long, X., E.Y.Naminse, J.Du ve J.Zhuang; (2015), “Nonrenewable Energy, Renewable Energy, Carbon Dioxide Emissions and Economic Growth in China from 1952 to 2012,” Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol:52, December 2015, pp:680-688.

Ong, S.M. ve S.Kun Sek; (2013), “Interactions between Economic Growth and Environmental Quality: Panel and Non-Panel Analyses,” Applied Mathematical Sciences, Vol:7, No:14, pp:687-700.

Panayotou, T.; (1993), Empirical Tests and Policy Analysis of Environmental Degradation at Different Stages of Economic Development, World Employment Programme Research Working Paper, Wep 2-22, WP:238, Geneva.

Saboori, B., J.Sulaiman ve S.Mohd; (2012), “Economic Growth and CO2 Emissions in Malaysia: A Cointegration Analysis of the Environmental Kuznets Curve,” Energy Policy, 51 (2012), pp:184-191.

Saidi, K. ve S.Hammami; (2015), “The Impact of CO2 Emissions and Economic Growth on Energy Consumption in 58 Countries,” Energy reports Journal, Vol:1, November 2015, pp:62-70.

Shahbaz, M., H.H.Lean ve M.S.Shabbir; (2012), “Environmental Kuznets Curve Hypothesis in Pakistan: Cointegration ans Granger Causality,” Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol:16, N:5, June 2012, pp:2947-2953.

Shahbaz, M., M.Mutascu ve P.Azim; (2013), “Environmental Kuznets Curve in Romania and The Role of Energy Cosumption,” Renewable and Sustainable Energy Reviews, 18, 2013, pp:165-173.

Smulders, S. ve R.Gradus; (1996), “Pollution Abatement and Long-Term Growth,” European Journal of Political Economy, Vol:12, pp:505-532.

Stern, D.I, M.S.Common ve E.B.Barbier; (1996), “Economic Growth and Environmental Degradation: The Environmental Kuznets Curve and Sustainable Development,” World Development, Vol:24, No:7, pp:1151-1160.

World Bank; (2014), Ülke Sınıflandırması ve Atlas Metodu, http://data.worldbank.org/about/country-and-lending-groups, (Erişim:24.04.2016).

Yardımcıoğlu, F. ve A.Gülmez; (2013), “Türk Cumhuriyetlerinde İhracat ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Eş-bütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi,” Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, C:8, S:1, ss:145-161.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.