TÜRKİYE'DE SEÇMEN DAVRANIŞI: PARTİZAN TUTUMLAR, İDEOLOJİ VE EKONOMİK FAKTÖRLERİN OY VERMEYE ETKİSİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'deki seçmen tercihinin neye göre belirlendiğini açıklamak ve Türkiye'deki partilerin sosyal tabanlarını n-celemektir. Oy vermeyle ilgili Türkiye'de yapılan çalışmalarda parti tecilli ve seçmen davranışı öncelikle toplumdaki sosyal ve kültürel ayrş-malar bağlamında açıklanır. Ancak son yıllarda seçimlerde görülen ö-nemli oy kaymaları, siyasetteki parçalanma ve artan protesto oyları,

Türk seçmen davranışının çağdaş teoriler ışığında kapsamlı şekilde peniden incelenmesini gerekli kılmaktadır. Bu çalışmada seçmen davran-şını açıklayıcı üç ana perspektif kullanimaktadır. Bunlar; 1) sosyokültürel yaklaşım (merkez-çevre teorisi), 2) ekonomik faktörler, 3) ps-kolojik faktörlere (partizan tutumlar ve ideoloji) ilişkin yaklaşımlardır. Çalışmada hem demografik hem de survey verileri kullanılmıştır. Sonuç olarak; çalışma, sınıf temelli açıklamaların yetersiz kaldığını, buna karşın partizan tutumların ve ideolojinin oy vermede oldukça önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Bunun yanısıra araştırma bulguları, e-konomik faktörler, yaş, cinsiyet ve kentsellik gibi değişkenlerin de oy vermede ve parti tercihinde etkili olduğunu göstermeketedir.